John Dewey

20 Ekim 1859’da ABD’nin Vermont eyaletinin Burlington kentinde doğdu. 1879 yılında Vermont Üniversitesinin lisans programından mezun oldu, 1884 yılında Johns Hopkins Üniversitesinden doktorasını aldı. Daha sonra Michigan Üniversitesinde felsefe ve psikoloji dersleri vermeye başladı. 1896 yılında Chicago Üniversitesinde bir “Laboratuvar Okulu” kurdu. 1905’ten, emekli olduğu 1930 yılına kadar Columbia Üniversitesinde ders verdi. Bu süre zarfında, çok yönlü bir filozof ve eğitim danışmanı olarak pek çok ülkede incelemelerde bulundu, konferanslara katıldı.

Eğitimle ilgili görüşleri Amerika dışında Türkiye, Çin, Japonya, Meksika gibi birçok ülkede de etkili oldu. 1924’te hükûmetimizin başvurusu üzerine, Türkiye’de okulların yeniden düzenlenmesi için bir rapor hazırladı.

Hayatı boyunca 140 dergide 700’den fazla makale ve yaklaşık 40 kitap yayımladı. En önemli yazıları, standart bir psikolojik kavramın eleştirisi ve tüm çalışmalarının temeli olan Psikolojide Refleks Ark Kavramı (1896), ilerici eğitim üzerine ünlü eseri Demokrasi ve Eğitim (1916), insan davranışında alışkanlığın işlevini inceleyen İnsan Doğası ve Davranış (1922), Walter Lippmann’ın Hayalet Kamu (1925) adlı eserine yanıt olarak yazdığı bir demokrasi savunusu olan Kamu ve Sorunları (1927), en “metafizik” ifadesi olan Deneyim ve Doğa (1925), yeni doğan SSCB’den parlak bir seyahatname olan Sovyet Rusya ve Devrimci Dünya İzlenimleri (1929) idi.

Deneyim Olarak Sanat (1934), Dewey’in estetik üzerine yazdığı en önemli eseridir. Ortak İnanç (1934), başlangıçta Yale’de Dwight H. Terry Konferansları olarak sunulan, din üzerine olan hümanist bir çalışmadır. Mantık: Soruşturma Kuramı (1938), Dewey’in mantık hakkındaki anlayışını ifade eden bir eserdir. Özgürlük ve Kültür (1939), faşizmin köklerini inceleyen politik bir çalışmadır. Ve Bilmek ve Bilinen (1949), Arthur F. Bentley ile birlikte yazdığı, diğer eserlerinin merkezinde yer alan işlem kavramını sistematik bir şekilde ana hatlarıyla açıkladığı bir kitaptır.

Dewey, senelerce süren sağlık sorunlarının ardından 1 Haziran 1952 yılında ABD’de zatürreden öldü.