Gotthold Ephraim Lessing

22 Ocak 1729 tarihinde, Saksonya’da, Johann Gottfried Lessing ve Justine Salome Feller’in çocuğu olarak doğdu. Babası bir papazdı ve dinî konular üzerine yazılar kaleme aldı. Lessing, 1737 yılında Kamenz’deki Latin Okulunu bitirdi. Ardından, 1741 yılında Meissen’deki Fürstenschule St. Afra Okulundan mezun oldu. 1746-1748 yılları arasında ise Leipzig Üniversitesinde teoloji ve tıp eğitimlerinin yanı sıra teoloji ve filoloji eğitimleri de aldı. 

Ünlü bir Alman aktris olan Karoline Neuber ile ilişkisi burada başladı. Onun için birkaç Fransızca oyun çevirdi ve böylece tiyatroya olan ilgisi daha da arttı. Bu süre zarfında ilk oyunu “The Young Scholar”ı yazmaya başladı ve 1748 yılında eserini ortaya çıkardı.

1748-1760 yılları arasında Leipzig ve Berlin’de yaşadı ve “Vossische Zeitung” isimli gazetede editör olarak çalıştı. Bu süreçte kuzeni Christlob Mylius ile yakın bir bağ kurdu ve onu Berlin’e kadar takip etmeye karar verdi. Burada bir araya gelerek “Beiträge zur Historie und Aufnahme des Theatres” adını taşıyan bir dergi çıkardılar. Dergi yalnızca dört sayı yayımlanmasına rağmen halkın ilgisini çekti ve Lessing’in ciddi bir drama eleştirmeni, aynı zamanda teorisyeni olduğunu ön plana çıkardı. 

1752’de Wittenberg’de yüksek lisans yaptı ve bu süre zarfında General Tauentzien’in sekreteri olarak görev aldı. 

Yeni Hamburg Ulusal Tiyatrosu’nun sahipleri, Lessing’i tiyatronun oyun ve oyunculuk eleştirmeni olarak işe aldı. Daha sonra dramaturji olarak bilinen bir faaliyet tarzını ortaya koydu ve bu da onu ilk “dramaturg” yaptı. 

Yahudi-Alman filozof Moses Mendelssohn ile kurduğu dostluk, oldukça ünlüydü. Lessing’in, zamanın popüler dinî tartışmalarına ilgi duymasını sağlayan da bu ilişkiydi. Nihayetinde yasaklanan inançları hakkında oldukça hararetli broşürler yayımlamaya başladı. Bunun üzerine bir sürgüne mahkûm edildi; bu sürgün, zihnini canlandırarak “Bilge Nathan”ı  yazmasına ilham oldu. 

Hayatının erken dönemlerinden itibaren tiyatroya ilgi gösterdi ve bu alanda kaleme aldığı tüm yazılarıyla Almanya’da yeni bir tiyatro türünün gelişmesine katkıda bulundu. 

Dinî ve felsefi yazılarında, sadık Hristiyanların düşünce özgürlüğü hakkını savundu. Vahiy inancı ve daha sonra Lessing’in Çukuru olarak adlandırılacak bir sorun aracılığıyla, baskın Ortodoks doktrin tarafından İncil’in gerçek bir yorumuna bağlı kalmaya karşı çıktı. 

Yaşamının son döneminde kendisini din alanındaki çalışmalarına adadı. Çalışmalarının çoğunu da bir kütüphaneci olarak çalıştığı yıllarda bulduğu el yazmalarını okuyarak yaptı. 

Dük için çalıştığı dönemde Reimarus adında bir aile ile yakın bir dostluk kurdu. Aile, Hristiyan vahiylerinin tarihselliğine saldıran Hermann Samuel Reimarus tarafından yayımlanmamış bir el yazmasına sahipti. Söz konusu el yazmasının parçaları, “İsimsiz Bir Yazardan Fragmanlar” olarak bilinen broşürler aracılığıyla yayımlanmaya başladı. Eleştirilere yol açan bu broşürler, dönemin ilahiyatçılarından olan Johann Melchior Goeze ile arasında hararetli tartışmalara neden oldu. Goeze, itibarının zedelenmesi endişesiyle hükûmetten kan davasına son vermesini istedi; bunun üzerine Lessing, sansür cezası alarak bir yasayla susturulmuş oldu. Tüm bunlara cevap olarak ise en etkili oyunlarından biri olan “Bilge Nathan”ı kaleme aldı. “Bilge Nathan”, “insanlık edebiyatı”nın ilk örneği olarak kabul edildi. 

15 Şubat 1781 tarihinde, 52 yaşında vefat etti. 

kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Gotthold_Ephraim_Lessing